Araştırma: Sıkı Para Politikası Konut Fiyatlarındaki Balonu Söndürdü mü?

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), Dr. Gökhan Güneş imzasıyla yayımladığı analizde, Türkiye’de 2010 ile 2025 yılları arasında konut piyasasında oluşan fiyat balonlarını inceledi.

Analiz, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) verileri baz alınarak hazırlandı. Bulgulara göre, pandemi sonrası tüm bölgelerde konut balonu oluştu.

Ancak bu balonların büyük kısmı, sıkı para politikalarının devreye girmesiyle birlikte sönmeye başladı.

En çok balon kıyı şeridinde, en büyüğü Adana ve Mersin’de

Analizde 2010 Ocak’tan 2025 Mart’a kadar toplamda 23 konut balonu tespit edildi. En fazla balon İstanbul’da üç kez gözlemlendi.

Edirne, Kırklareli, Tekirdağ ile Hatay, Kahramanmaraş ve Osmaniye bölgelerinde ikişer kez balon oluştu. Diğer bölgelerde ise birer kez balon görüldü.

Pandemiden sonra tüm bölgelerde konut balonları oluştuğu ve bu balonların zamanla söndüğü aktarıldı. İlk balonlar 2021 Nisan’da Antalya, Burdur ve Isparta ile Güneydoğu Anadolu bölgesinde ortaya çıkarken, ilk sönme 2023 Ağustos’ta İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Yalova, Düzce ve Adana, Mersin bölgelerinde gerçekleşti.

En büyük fiyat balonu yüzde 112,7 oranla Adana ve Mersin’de yaşandı. Bunu sırasıyla yüzde 111,8 ile Ankara, yüzde 110,4 ile Aydın, Denizli, Muğla, yüzde 105,3 ile Konya ve Karaman, yüzde 100,2 ile Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ izledi.

Sonuç kısmında ise, reel konut fiyatlarındaki artışların faiz politikalarıyla doğrudan ilişkili olduğu vurgulandı.

2023 Mayıs itibarıyla ülke genelinde konut balonlarının tepe noktasına ulaştığı, bu tarihten sonra faiz artışlarının etkisiyle balonların sönmeye başladığı ifade edildi.

2020 sonrası oluşan 21 konut balonunun 14’ünün 2023 Mayıs ve Haziran aylarında zirve yaptığı ve inişe geçtiği belirtildi.

Araştırmaya göre, faiz politikası konut balonlarını kontrol altına almakta etkili bir araç olarak öne çıkıyor.