İsrail'in İran'a Saldırısı Sonrası Piyasalar Tepetaklak!

İsrail, İran’ın başkenti Tahran’da bulunan nükleer tesisler, balistik füze altyapısı ve askeri karargahları hedef alan geniş çaplı bir hava saldırısı gerçekleştirdi. "Yükselen Aslan Operasyonu" adı verilen saldırıda İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ve Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami dahil olmak üzere iki üst düzey askeri komutan ve altı nükleer bilim insanı öldürüldü.

İsrail’in Cuma gününün ilk saatlerinde düzenlediği operasyona yaklaşık 200 savaş uçağı katılırken, İran, İsrail’e karşı 100'den fazla insansız hava aracı (İHA) gönderdi. Bölge ülkeleri hava sahalarını uçuş trafiğine kapatırken, ABD ve Avrupa güçleri savunma hazırlıklarını artırdı. Bu gelişmeler, halihazırda nükleer programı nedeniyle İran ile Batılı ülkeler arasında gerilimin tırmandığı bir dönemde gerçekleşti. Saldırı, küresel piyasalarda da geniş yankı buldu. Yatırımcılar artan jeopolitik riskler ve enerji arzına yönelik belirsizlikleri fiyatlamaya başladı.

Avrupa borsaları sert geriledi

İsrail’in İran’daki en kapsamlı askeri operasyonunun ardından Avrupa borsaları sert düşüşle açıldı.

Euro STOXX 50 yüzde 1,5 değer kaybederek haftalık kaybını yüzde 2,7’ye çıkardı. Endeks, Nisan başından bu yana en kötü performansını sergiledi.

Euro Bölgesi’nde en fazla değer kaybı bankacılık sektöründe yaşandı. Deutsche Bank yüzde 2,73, UniCredit yüzde 2,56, Banco Bilbao Vizcaya Argentaria yüzde 2,48 ve Banco Santander yüzde 2,46 oranında geriledi.

Almanya DAX endeksi yüzde 1,34 düşerek 23.453 puana geriledi. Fransa CAC 40 yüzde 1,35 azalarak 7.660 puana indi. İtalya FTSE MIB yüzde 1,68 düşerek 39.271 puana gerilerken, İspanya IBEX 35 yüzde 1,70 kayıpla 13.849 puanda kapandı.

Petrol fiyatları sert yükseldi

Artan jeopolitik riskler ve enerji arzına ilişkin belirsizlikler petrol fiyatlarını hızla yukarı çekti. Brent ham petrolü yüzde 7'nin üzerinde artışla varil başına 74 doların üzerinde işlem gördü. West Texas Intermediate ise 73 dolara çıktı.

Haftalık bazda petrol fiyatları yüzde 10’un üzerinde artış kaydederek Ekim 2022’den bu yana en güçlü haftalık performansını sergiliyor.

Petrol fiyatlarındaki yükseliş enerji şirketlerine de olumlu yansıdı. İtalyan Eni ve İspanyol Repsol hisseleri yüzde 2 değer kazandı. Savunma sektöründeki hareketlilik de dikkat çekti. Alman savunma devi Rheinmetall hisseleri yüzde 2 artış gösterdi.

Hollanda TTF doğal gaz vadeli işlemleri yüzde 2 yükselerek megavat saat başına 37,12 euro’ya çıktı. Yatırımcılar enerji akışında olası kesintilere karşı pozisyon aldı.

Petrol için riskler büyüyor

ING döviz stratejisti Francesco Pesole, İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine saldırmasının petrol fiyatlarının yükselmesine neden olduğunu ve aşırı satılmış durumda olan dolara toparlanma fırsatı sunduğunu belirtti. Şu anda petrol üretiminde teyit edilmiş bir aksama bulunmamakla birlikte, analistler durumun hızla tırmanabileceği konusunda uyarıyor.

ING emtia araştırmaları başkanı Warren Patterson, gerilimin devam etmesi halinde Hürmüz Boğazı’ndan yapılan enerji sevkiyatında aksama yaşanabileceğini söyledi. Küresel deniz yoluyla taşınan petrolün yaklaşık üçte biri bu boğazdan geçiyor.

Patterson’a göre, günde 14 milyon varil petrolün risk altında olabileceği ve uzun süreli bir kesinti yaşanması durumunda petrol fiyatlarının varil başına 120 dolara kadar yükselebileceği öngörülüyor. Bu seviye, 2008’den bu yana görülmemiş bir fiyat artışı anlamına geliyor

Altın rekor seviyeye yaklaştı

Küresel jeopolitik gerilimlerin artması yatırımcıları güvenli liman varlıklarına yönlendirdi. Altın yüzde 1 yükselerek ons başına 3.430 dolara çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 3.500 dolara yaklaştı. Gümüş de ons başına 36,5 dolara yükseldi.

ABD doları da toparlanma gösterdi. Euro yüzde 0,5 düşerek 1,1540 dolara geriledi. İngiliz sterlini yüzde 0,5 kayıpla 1,1350 dolardan işlem gördü. İsrail şekeli ise yüzde 1,8 değer kaybederek Ekim 2023’teki Hamas saldırısından bu yana en sert günlük düşüşünü yaşadı.

.