Mahfi Eğilmez: KKM'yi Kaldırabilmek İçin Carry Trade Yolu Açıldı
İktisatçı Mahfi Eğilmez, Merkez Bankası'nın iptal ettiği Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasının 60 milyar dolar zarara neden olduğunu belirtti. “KKM kalktı ve bundan sonra böyle zarar olmayacak diye düşünebiliriz ama ne yazık ki kazın ayağı öyle değil" diyen Eğilmez, KKM'yi kaldırabilmek için carry trade yolunun açıldığına dikkat çekti.
Merkez Bankası 2021 Aralık'ta getirdiği Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasını kaldırdı. İktisatçı Mahfi Eğilmez, kişisel blog sitesinde yayımladığı "KKM faciası" başlıklı yazıda, söz konusu uygulamanın kamu bütçesinde yarattığı zararı anlattı.
Yazısına KKM'nin neden uygulandığını hatırlatarak başlayan Eğilmez, şunları kaydetti:
"2021 yılı Eylül ayında, enflasyon da politika faizi de yüzde 19 iken ve de enflasyon yükseliş sinyalleri verirken Merkez Bankası’nın faizleri düşürmeye başlamasıyla girilen irrasyonel sürecin faciaya doğru gittiği kurlarda başlayan yükselme sonucu kısa sürede anlaşıldı.
Buna karşılık siyasilerce ortaya atılan faiz sebep enflasyon sonuç ve nas söylemlerinden geri adım atılmadığı için Merkez Bankası bu yanlıştan dönerek faizleri yükseltmeye gidemedi. Tam tersine düşürmeye devam etti.
Ne var ki kurlardaki artış durmuyordu. Bu kez panzehir olarak kur korumalı mevduat hesabı (KKM) icat edilerek devreye sokuldu. Bu hesabı açanlar, ya TL ya da döviz mevduat hesabındaki paralarını belirli bir vade ve faiz karşılığı KKM’ye yatırıyorlardı. Vade sonu geldiğinde, Merkez Bankası tarafından ilan edilen döviz alış kuru ile hesap açılışındaki döviz alış kuru karşılaştırılıyor, vade sonundaki kur farkı, hesabın faiz getirisinden yüksekse kur farkı, faiz getirisi kur farkından yüksekse o zaman da faiz ödeniyordu.
Böylece bu modelle mevduat ister TL isterse döviz cinsinden olsun kurdaki değişmelere karşı korunmuş oluyordu. KKM hesaplarını bir süre Hazine (bütçe) ve Merkez Bankası ortaklaşa karşıladılar, sonra bütün yük Merkez Bankası’na devredildi."
"Kazın ayağı öyle değil"
KKM'nin uygulamada kaldığı 3 yıl 8 aylık süre zafında 60 milyar dolar kamu zararına yol açtığını belirten Eğilmez, "Şimdi KKM kalktı ve bundan sonra böyle zarar olmayacak diye düşünebiliriz ama ne yazık ki kazın ayağı öyle değil" diyerek kamu zararının sürebileceğine dikkat çekti.
KKM'yi kaldırabilmek için bu kez carry trade yolunun açıldığını aktaran Eğilmez, "Bir süredir kurun fırlayıp gitmemesi için carry trade'e göz yumuluyor. Bunun da yarattığı ciddi bir zarar söz konusu. Bu da eklenirse zarar 60 milyar doların çok üzerine çıkar. KKM, üç yıl sekiz ay sonra uygulamadan sonra kaldırıldı kaldırılmasına da benzer yanlışları yapma inadını zihnimizden kaldırdık mı orasını bilmiyorum" ifadelerini kullandı.
