Pınar Uslu ile Kuş Bakışı Piyasalar

ABD’de federal hükümetin kapanma ihtimali, hem küresel piyasaların hem de yatırımcıların en kritik gündem maddelerinden biri haline geldi. ING Yatırım Araştırma ve Strateji Müdürü Pınar Uslu, bu olasılığın finansal piyasalara ve ekonomik verilerin açıklanmasına olası etkilerini kaleme aldı.

İşte Uslu’nun “Kuş Bakışı Piyasalar” başlıklı köşe yazısı:

ABD’de federal hükümetin kapanması olasılığı finansal piyasalarda gündemin üst sıralarında yer alıyor. Kısa süreli fonlama tasarısının Senato’da kabul edilmemesinin ardından ABD Başkanı Trump ile Kongre liderlerinin 29 Eylül’de gerçekleştirdiği görüşmeden sonuç alınamaması ve Başkan Yardımcısı Vance’nin federal hükümetin kapanmaya doğru gittiğini söylemesi, bu olasılığın güçlendiğini düşündürüyor. ABD’de bütçenin onaylanamadığı dönemlerde harcama yetkisini kaybeden federal hükümet, temel hizmetleri sadece asgari düzeyde devam ettirilebiliyor, kamuda çalışan yüz binlerce kişi ücretsiz izne çıkartılıyor ve tarım dışı istihdam gibi kritik verilerin yayımlanması gecikiyor.

Tarafların uzlaşıya varamaması halinde 1 Ekim’de başlayacak olası federal hükümet kapanışının en az beş gün sürmesi beklenirken, bu sürenin uzaması da mümkün. Yönetim ve Bütçe Ofisi tarafından yayımlanan bir notun, zorunlu olmayan personelin sadece ücretsiz izne göndermek yerine işine son verilmesine olanak sağlaması da halihazırda zayıflayan istihdam verileri açısından bir endişe konusu. Federal hükümetin kapalı kaldığı süreçte istihdam ve enflasyon gibi Fed’in yakından takip ettiği verilerin açıklanamayacak olması, değerlendirmelerin özel sektör verileriyle sınırlı kalacağına işaret ediyor.

Kapanma gerçekleşirse, Cuma günü yayımlanması beklenen özel sektör istihdam değişimi açıklanamayacak. Bu nedenle 1 Ekim’de yayımlanacak ADP özel sektör istihdam değişimi verisine piyasalar önceki aylara göre daha fazla tepki verebilir.

Olası kapanmanın uzun sürmesi halinde (tarihteki en uzun kapanma 35 gün ile Aralık 2018-Ocak 2019 arasındaydı), kritik verilerin açıklanamayacak olmasının etkisiyle Fed’in 29 Ekim’de sonuçlanacak toplantısında nasıl bir karar alacağı konusu belirsizleşebilir. Halihazırda swap piyasaları Ekim toplantısında Fed’den 25 baz puanlık faiz indirimi geleceğine %89 olasılık tanımakta.

Federal hükümetin kapanması, süresine bağlı olarak ABD’de ekonomik büyüme üzerinde etki yaratabilir. Hükümetin kapalı kaldığı her hafta ABD büyümesi üzerinde yaklaşık %0.15-%0.10 puanlık aşağı yönde baskı yaşanabilir.

Bu endişelerle güvenilir liman özelliği ön plana çıkan ons altında 30 Eylül sabahı US$ 3,871 seviyesi aşılarak yeni zirve görüldü, Dolar’daki değer kaybının nispeten sınırlı olduğu gözleniyor. Son bir ayda 1.1608-1.1919 bandında hareket eden EURUSD paritesi, son günlerde bu bandın orta noktasına yaklaşmış durumda. Kapanmanın olması, EUR/USD paritesinde yukarı yön riskini artırabilir, güvenilir liman olma özelliğinden dolayı para birimleri arasında Japon Yeni’nde değer kazanımı ve ABD tahvil faizlerinde gerileme görülebilir.

Bütçe konusunda bir uzlaşıya varılır ve federal hükümetin kapanmasının önüne geçilirse, ABD’deki yoğun veri gündemi arasında Cuma günkü istihdam verilerinin öne çıkması beklenebilir. İstihdam artışı sert şekilde yavaşlarken, son dönemdeki revizyonlar, zayıflamanın önceden düşünülenden çok daha belirgin olduğuna işaret ediyor. Piyasanın ortalama beklentisi istihdamda 51 bin kişilik artış görüleceği yönünde.

Bu hafta ayrıca dünya genelinde PMI verileri açıklanırken, Euro Bölgesi’nde 1 Ekim’de yayımlanacak Eylül ayı TÜFE öne çıkacak. Hafta boyunca Fed, ECB ve BoE yetkililerinin yorumları ve jeopolitik riske yönelik haber akışı takip edilecek.

Yurt içinde haftanın en önemli verisi Cuma günkü Eylül ayı TÜFE verisi olacak. Piyasanın ortalama beklentisi aylık artışın %2.60 olduğu, yıllık TÜFE’nin %32.95’ten %32.50’ye gerilediği yönünde. Ancak olumsuz hava koşullarının etkisiyle gıda fiyatlarında devam eden baskının ve okulların açılması dolayısıyla eğitimdeki fiyat artışının etkisiyle aylık enflasyonda risklerin yukarı yönlü olduğu söylenebilir.

26 Eylül’de gün içinde US$ 70.8 seviyesine kadar yükselen Brent petrolde daha sonra gözlenen yaklaşık %4’lük düşüş, OPEC+’nın 5 Ekim’deki toplantısında günlük en az 137 bin varillik petrol üretim artışını onaylamaya hazırlandığı ve Irak’ın kuzeyinden petrol ihracatının yeniden başladığı yönündeki haber akışı ile açıklanabilir.

Özetleyecek olursak bu haftanın kritik konu başlığı, ABD’de federal hükümetin kapanması halinde sürecin uzunluğuna bağlı olarak ekonomiye olası yansımalarının piyasalarca değerlendirilmesi olacak.

Not: “Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.”