Türkiye Cumhuriyeti 102 Yaşında: “Egemenlik Kayıtsız Şartsız Milletindir”
Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde 29 Ekim 1923’te ilan edilen Cumhuriyet, 102. yaşını kutluyor. Türkiye, “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” ilkesiyle 1925’ten bu yana bu günü milli bayram olarak kutluyor.
Anadolu’nun işgalden kurtarılmasının ardından, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilan edilmesiyle Türk milletinin tarihindeki en önemli dönüm noktalarından biri yaşandı.
Atatürk’ün “Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir” sözü, devlet yönetiminin temel ilkesine dönüştü.
Cumhuriyet’e giden yol
Bağımsızlık meşalesi, Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkmasıyla yakıldı. Ardından 23 Nisan 1920’de TBMM’nin açılmasıyla Türk milletinin kaderi kendi eline geçti. 24 Temmuz 1923’te imzalanan Lozan Antlaşması, yeni Türk devletinin varlığını uluslararası alanda tescilledi.
13 Ekim 1923’te Ankara’nın başkent ilan edilmesinin ardından, 28 Ekim akşamı Çankaya Köşkü’nde Atatürk yakın arkadaşlarına dönerek, “Yarın Cumhuriyet’i ilan edeceğiz” dedi.
29 Ekim 1923’te TBMM’de yapılan oylamada, “Türkiye Devleti’nin hükümet şekli Cumhuriyettir” maddesi kabul edildi ve Cumhuriyet resmen ilan edildi. Aynı oturumda Mustafa Kemal Atatürk, oybirliğiyle Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı seçildi.
“Türkiye Cumhuriyeti mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır”
Atatürk, Meclis kürsüsünde yaptığı tarihi konuşmayı, “Türkiye Cumhuriyeti mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır” sözleriyle tamamladı.
Cumhuriyet’in ilanı, halkın büyük coşkusuyla karşılandı. 1925’te çıkarılan kanunla 29 Ekim, milli bayram ilan edildi. O tarihten bu yana Türkiye’nin dört bir yanında coşkuyla kutlanıyor.