Vergi İndirimiyle Emeklilik Sona Erdi: Engelli Emekliliğinde Yeni Sistem

Türkiye’de vergi indirimiyle engelli emekliliği dönemi 14 Ocak 2025’te sona erdi. 7538 sayılı Kanun ile emeklilik artık engellilik statüsüne göre değil, kişinin çalışma gücü kaybı oranına göre belirlenecek. SGK uzmanı Özgür Erdursun, yeni uygulamanın prim gününden rapor düzenine kadar tüm sistemi köklü biçimde değiştirdiğini söyledi.

Dünya Gazetesi yazarı Erdursun, 15 Ocak 2025 itibarıyla yürürlüğe giren düzenlemeyle “engelli vergi indirimi belgesi artık emeklilik hakkı sağlamayacak” bilgisini paylaştı. Erdursun, bu dönüşümün yalnızca teknik bir mevzuat değişikliği olmadığını, sosyal güvenliğe erişimden aylık hesaplamasına kadar tüm süreçleri yeniden tanımladığını belirtti.

Erdursun, geçiş sürecine ilişkin olarak,“Bu tarihe kadar vergi indirimi belgesiyle başvuru yapmış olanlar için eski sistem korunacak. Bu kişiler hak kaybına uğramayacak” ifadelerini kullandı.

Yeni dönemde çalışma gücü kaybı esas alınacak

Yeni sistemde emeklilik için hastalığın kendisi değil, çalışma gücü üzerindeki etkisi değerlendirilecek. Erdursun, bu yaklaşımı “Kişinin hastalığı değil, hastalığın onun çalışma gücünü ne kadar azalttığı ölçülüyor” sözleriyle özetledi.

Çalışma gücü kaybı oranına göre yeni şartlar şöyle belirlendi:

Yüzde 50-59 kayıp oranı: 16 yıl sigortalılık + 3700 gün

Yüzde 40-49 kayıp oranı: 18 yıl sigortalılık + 4100 gün

Böylece eski dönemdeki vergi indirimine dayalı prim gün yapısı tamamen sona erdi.

Aylık bağlama oranlarında alt sınır getirildi

Düşük emekli maaşı riskine karşı alt sınır koruması uygulanacak. Erdursun, yeni oranları şu şekilde özetledi:

“5400 gün üzerinden bağlanan aylıklarda ABO en az yüzde 30, 2000-2008 dönemi için hesaplanan kısmi aylıklarda ise ABO en az yüzde 60 olacak.”

Raporlar ve kontrol muayeneleri standart hale getirildi

Yeni sistemde tüm raporlar yalnızca yetkili hastanelerden alınabilecek; eski tip raporlar geçerli sayılmayacak. Kontrol muayeneleri Tebligat Kanunu kapsamında yürütülecek. Çalışma gücü kaybı oranı yüzde 40’ın altına düşerse emekli aylığı kesilebilecek.

Hangi hastalıklar çalışma gücü kaybı sağlayabilir?

Erdursun’a göre yüzde 40 ve üzeri çalışma gücü kaybı oluşturabilecek başlıca hastalık grupları epilepsi, inme, Parkinson, MS, demans, ağır psikiyatrik bozukluklar, kanser türleri, böbrek ve kalp yetmezlikleri, AIDS, KOAH, uzuv kayıpları ve çeşitli sistemik hastalıklardır.