ABD, İran’ın Fordo, Natanz ve İsfahan’daki nükleer tesislerine düzenlediği saldırıyla İsrail-İran geriliminde doğrudan taraf oldu. Saldırının odak noktası olan Fordo nükleer tesisinde ABD’nin sadece kendi envanterinde bulunan GBU-57 tipi sığınak delici bombaları kullandığı bildirildi. Peki, bu bombalar ne kadar güçlü ve nasıl çalışıyor?
Massive Ordnance Penetrator (MOP) olarak da bilinen GBU-57, dünyada yalnızca ABD ordusunun envanterinde yer alıyor. Hassas güdümlü bu bomba, 13 bin 600 kilogram ağırlığında ve yaklaşık 6 metre uzunluğa sahip. İçinde 2 bin 700 kilogramlık bir savaş başlığı bulunuyor. Bu bombalar, patlamadan önce yerin 61 metre altına kadar nüfuz edebilecek şekilde tasarlandı.
Fordo Nükleer Tesisi, konvansiyonel hava saldırılarına dayanacak şekilde bir dağın yamacına, yaklaşık 80-90 metre derinliğe inşa edildi. Bu sebeple, burayı vurabilecek kapasitede olan tek mühimmat GBU-57 olarak öne çıkıyor. ABD’nin saldırıda bu bombaları kullanması, tesiste ciddi yapısal hasar oluşturdu.
GBU-57 bombaları yalnızca ABD Hava Kuvvetleri’ne ait B-2 Spirit hayalet bombardıman uçakları tarafından taşınabiliyor. Bu uçaklar her sortide en fazla iki adet GBU-57 taşıyabiliyor. Bombaların sırayla atılması halinde hedefte daha derin hasar oluşturulması sağlanıyor.
İsrail ordusunun elinde bulunan F-15 uçakları, ABD yapımı GBU-28 ve BLU-109 bombalarını kullanabiliyor. Ancak bu mühimmatlar, GBU-57 kadar derinlikte nüfuz edemiyor.
Bu nedenle ABD’nin Fordo operasyonunda doğrudan rol alması kaçınılmaz hale geldi.
Uzmanlara göre ABD’nin GBU-57 bombalarıyla yaptığı bu saldırı, İran’ın nükleer kapasitesine ağır darbe vurmakla kalmadı, aynı zamanda bölgede daha büyük çatışmaların da kapısını araladı.
Saldırının siyasi ve askeri etkilerinin önümüzdeki günlerde daha da netleşmesi bekleniyor.