Uzmanlardan Uyarı: Emeklilerin Çalışmasına Yönelik Engeller Kaldırılmalı

OECD’nin 2025 emeklilik raporu, hızla yaşlanan nüfusun hem işgücü piyasası hem de emeklilik sistemleri üzerindeki baskıyı artırdığını ortaya koyuyor. Türkiye’nin de 2050 sonrası yaşlı nüfusu en hızlı artacak ülkeler arasında yer alacağı belirtilirken, emeklilik sonrası çalışmayı zorlaştıran mevcut kuralların gözden geçirilmesi gerektiği vurgulanıyor.

Rapora göre OECD ülkelerinde 65 yaş üzeri nüfusun 20-64 yaş aralığındaki nüfusa oranı 2000’de yüzde 22 iken 2025’te yüzde 33’e çıkmış durumda. Bu oranın 2050’de yüzde 52’ye yükselmesi bekleniyor. Türkiye’de de benzer bir eğilim öngörülüyor ve yaşlı nüfus oranının 2050’de OECD ortalamasının üzerine çıkacağı belirtiliyor.

Raporun Türkiye bölümü, emeklilik sonrası çalışma kısıtlamalarının ekonomide verimliliği azalttığına dikkat çekiyor. 1999 öncesi sigortalılar, emekli aylıkları kesilmeden çalışabilirken, 2008 sonrası işe girenler çalışmaya devam ettiklerinde emekli aylıklarını kaybediyor. OECD, bu uygulamanın yaşlanan toplumda çalışma hayatını uzatma hedefiyle çeliştiğini belirtiyor.

Raporda ayrıca, doğurganlık oranlarındaki sert düşüşün de emeklilik sistemleri üzerindeki baskıyı artırdığı vurgulanıyor. OECD ülkelerinde doğurganlık son 60 yılda yarı yarıya geriledi ve nüfus yenileme seviyesi olan 2,1’in altına düştü.

Örgüt, çözüm olarak emeklilerin normal emeklilik yaşından sonra gelir kaybı yaşamadan çalışabilmesi gerektiğini belirtiyor. Emeklilik başvurusu için iş sözleşmesinin zorunlu olarak feshedilmesinin ise yaşlı çalışanları daha zayıf bir pazarlık konumuna ittiği ifade ediliyor.

OECD’nin bulguları, Türkiye’nin demografik dönüşüm hızını dikkate alarak emeklilik sonrası çalışma düzenini yeniden ele alması gerektiğine işaret ediyor.