FAO’dan Türkiye’ye 8,1 Milyon Dolarlık Arazi Koruma Desteği
FAO, Türkiye’de arazi bozulmasıyla mücadele için 8,1 milyon dolarlık kaynak sağladı. Konya ve Sakarya havzalarında sürdürülebilir arazi yönetimi projeleri yürütülüyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Türkiye’de arazi tahribatını önlemeye yönelik yürütülen çalışmalara 8 milyon 150 bin dolarlık destek sağladı.
FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık, erozyon, yanlış kullanım, kuraklık ve aşırı sulama gibi etkenlerin tarım arazilerinde ciddi verim kaybına yol açtığını, bu durumun gıda güvenliğini tehdit ettiğini ve maliyetleri artırdığını belirtti.
Erozyon ve verim kaybı gıda güvenliğini tehdit ediyor
Selışık, Türkiye’de toprak erozyonunun mahsul veriminde yüzde 50’ye varan kayıplara yol açabildiğini, verimsizleşen toprakların daha fazla gübre ve suya ihtiyaç duyduğunu ifade etti. Bu döngünün maliyetleri artırırken toprağın fiziksel ve kimyasal yapısını bozduğunu vurgulayan Selışık, yanlış ürün deseni ve aşırı sulama gibi uygulamaların arazi bozulmasını hızlandırdığını ve uzun vadede çölleşmeye yol açabileceğini söyledi.
Konya ve Sakarya’da sürdürülebilir modeller
FAO’nun destek sağladığı projeler Konya ve Sakarya havzalarında uygulanıyor. Konya Havzası’nda yürütülen Sürdürülebilir Arazi Yönetimi ve İklim Dostu Tarım Projesi kapsamında koruyucu tarım teknikleri, toprak işlemesiz üretim, doğrudan ekim uygulamaları, kuraklığa dayanıklı bitki türlerinin yaygınlaştırılması ve modern sulama yöntemleri çiftçilere öğretiliyor. Bu eğitimler FAO’nun “duvarsız okul” modeli olarak bilinen Uygulamalı Çiftçi Okulları aracılığıyla, çiftçilere yerinde gösterilerek uygulanıyor.
Sakarya Havzası’nda yürütülen Arazi Tahribatının Dengelenmesi Projesi ise Türkiye’de ilk örnek olma özelliği taşıyor. Ankara, Kütahya ve Eskişehir’de uygulanan proje kapsamında arazi kullanım planlamasına yönelik yeni yaklaşımlar geliştirildi. Kadın kooperatifleri de projelere dahil edilerek, kadın ve genç üreticilerin tarımsal dönüşüme katkı sunması sağlandı.
Arazi bozulması gelişmiş sistemlerle izleniyor
Projelerde geliştirilen Karar Destek Sistemi sayesinde arazi tahribatı, yalnızca arazi örtüsü ve üretkenlik değişimiyle değil; erozyon, çölleşme riski ve toprak organik karbon miktarı gibi bilimsel göstergeler üzerinden de takip ediliyor.
İklim ve toprak projeksiyon haritalarıyla yapılan analizler, hem yerel yöneticilere hem de bakanlıklara uzun vadeli arazi planlaması için güçlü bir veri tabanı sunuyor.
FAO’nun desteği bölgesel model oluyor
Sağlanan 8,1 milyon dolarlık kaynak, bozulan arazilerin rehabilitasyonu, sürdürülebilir tarım tekniklerinin yaygınlaştırılması ve iklim değişikliğine uyum kapasitesinin artırılması amacıyla kullanılıyor. FAO, Türkiye’de elde edilen tecrübenin Orta Asya başta olmak üzere birçok ülkeye aktarıldığını belirterek Türkiye’nin bu alanda bölgesel bir model haline geldiğini ifade etti.