Emtiada Yeni Bir Yükseliş Dalgası Kapıda!

Emtia piyasasına son bir ay içinde en büyük destek Fed’in yeniden başlattığı faiz indirimi döngüsü oldu. Fed, faiz oranlarını düşürerek sisteme daha düşük fonlama maliyetleri getirdi ve altın ilie gümüş gibi getiri sağlamayan varlıkları tutmanın maliyetini azalttı. Bu durum, kıymetli metallere ivme kazandırdı. Gevşek faiz oranları ortamı, yatırımcıların kıymetli metallere yatırım yapmasında önemli bir etken olan reel getirilerin zayıflamasıyla aynı zamana denk geldi. Altın ETF’lerine giriş hızlandı. Rusya ile Batı arasındaki jeopolitik gerginlikler ve Rus enerji ihracatına uygulanan yaptırımlar, özellikle de kış talebinin zirve yaptığı dönem öncesinde arzın daralmasıyla dizel olmak üzere önemli enerji sektörüne destek sağladı.

Bir yılda %11.4 artış

2025 yılı boyunca emtia piyasalarının yönünü ticaret savaşları, Çin’deki emlak krizi ve Fed’in duruşu belirledi. Bloomberg Emtia Toplam Getiri Endeksi (BCOM), öncelikle endüstriyel ve kıymetli metallerdeki güçlenmenin desteğiyle yılbaşından bu yana yüzde 10’a yakın bir artışla son üç yılın en güçlü aylık kapanışını yaptı.
19 ürünü kapsayan CRB Endeksi, son bir ayda yüzde 1,8, geçen yıla göre ise yüzde 11,4 yükseldi. Enerji ağırlığı daha yüksek olan ve 24 ürünü takip eden GSCI Emtia Endeksi, yıllık bazda yüzde 5 artış kaydetti. Sanayi metallerini izleyen LME Endeksi aylık bazda yüzde 3,5, yılbaşından bu yana ise yüzde 11 değer kazandı. Değerli metallerde ise altın yüzde 45 artışla ons başına 3.800 üzerinde tırmandı, gümüş yüzde 63 primle 46 doları devirdi. Bu tablo, yatırımcıların emtiaya olan ilgisinin giderek arttığını gösteriyor.

Yeni Süper Döngü için zemin hazırlanıyor

Analistler, bu gelişmelerin emtia piyasasında yeni bir “süper döngü” başlatabileceği görüşünde. Geçmişte 1970’lerde petrol krizinin, 2000’lerin başında ise Çin’in hızlı kentleşme sürecinin tetiklediği süper döngülerden sonra, şimdi de benzer bir dönemin başlangıcına işaret ediliyor. Fidelity International portföy yöneticisi Taosha Wang, bugünkü tabloyu değerlendirirken, “Emtia piyasaları yeni bir süper döngüye hazırlanıyor olabilir” diyor. Wang’a göre, piyasada hem arz hem de talep tarafında, uzun süreli bir yükselişi destekleyecek güçlü ve yapısal dinamikler devrede.
Kritik maden ve enerji kaynaklarının üretimi sınırlı sayıda ülkenin elinde. Örneğin, bakır üretiminin önemli bölümü Şili ve Peru’dan sağlanırken, demir cevheri Avustralya ve Brezilya’nın kontrolünde. Zengin maden yataklarının büyük ölçüde keşfedilmiş olması nedeniyle yeni yatırımlar daha düşük tenörlü sahalara yöneliyor. Bu durum, üretim maliyetlerini yükseltirken teslimat sürelerinde sorun yaratıyor.

Elektrifikasyon talebi artırıyor

Talep tarafında da güçlü sinyaller var. Küresel elektrifikasyon ve karbonsuzlaştırma süreçleri, yüksek metal kullanımını gerektiriyor. Özellikle bakır talebinin 2035 yılına kadar yüzde 30’luk bir arz açığına yol açabileceği öngörülüyor.

EMTİAYI TETİKLEYEN FAKTÖRLER

Küreselleşmenin gerilemesi: Ülkeler kritik ham madde ve gıda kaynaklarına erişimi güvence altına almak için yarışıyor. Bu durum, endüstriyel metaller ve tarımsal emtialara olan talebi uzun vadede artırıyor.

Savunma harcamaları: Jeopolitik gerginliklerin artışı, savunma sanayisinde kullanılan nadir toprak elementleri, nikel ve bakır gibi hammaddelere olan talebi yükseltiyor.
Karbonsuzlaştırma: Enerji dönüşümü için bakır, alüminyum, lityum, kobalt, nikel ve gümüş kritik önemde. Ayrıca uranyum ve doğal gaza olan talep de artıyor.
Dolarsızlaşma: Ülkelerin dolar bağımlılığını azaltma çabaları, altın ve diğer istikrarlı emtialara yönelimi destekliyor.
İklim değişikliği: Kuraklık, sıcak dalgaları ve düzensiz yağışlar, tarımsal ürünlerde arz risklerini artırarak fiyatları destekliyor.